Lời xin lỗi ở Nhật Bản được sử dụng rất thường xuyên và trong mọi hoàn cảnh. Đây đã trở thành câu nói cửa miệng và tạo nên văn hóa xin lỗi đặc biệt của người Nhật. Cùng Vinanippon tìm hiểu về nét văn hóa đặc biệt này nhé!
Văn hóa xin lỗi của người Nhật
Người Nhật có không dưới 20 cách để nói lời xin lỗi
Người Nhật Bản có rất nhiều cách khác nhau để nói lời xin lỗi. Lời xin lỗi vì vấn đề mình gây ra, xin lỗi vì ý lịch sự, xin lỗi vì tính khiêm nhường,… Người Nhật sử dụng lời xin lỗi rất phổ biến, thường được dùng nhiều nhất để thể hiện sự khiêm tốn của bản thân hoặc hối lỗi.
Văn hóa xin lỗi được đánh giá cao tại Nhật Bản
Dù chưa xác định được việc bạn làm có sai hay không, nhưng việc đầu tiên bạn nên làm đó là nói một lời xin lỗi. Việc bạn nói ra lời xin lỗi không phải là bạn làm sai. Đó thể hiện được thái độ tích cực và ý thức trách nhiệm của bạn.
Vào năm 2011, cửa hàng online PSG bị hacker xâm nhập, gây ảnh hưởng lớn đến việc truy cập của khách hàng. Điều đáng ngạc nhiên đó là hãng Sony đã lên tiếng nới xin lỗi sau vụ việc này. Đại diện của hãng Sony cho biết, khi họ cung cấp dịch vụ và sản phẩm cho khách hàng thì họ phải dự đoán được hết những trường hợp xấu sẽ xảy ra. Lỗi của họ là không thể dụ đoán và có biện pháp nhanh chóng khi cửa hàng PSG xảy ra sự cố.
Văn hóa xin lỗi đi đôi với văn hóa cảm ơn
Ở xứ phù tang, khi nhờ ai đó giúp đỡ hoặc nhận được sự giúp đỡ, họ sẽ cảm thấy vừa biết ơn, vừa biết lỗi. Họ biết ơn vì đã được mọi người giúp đỡ. Còn cảm thấy có lỗi vì đã gây thêm phiền phức cho người khác.
Chính vì thế, trong cuốn sách Japonisme của nhà văn nổi tiếng Erin Niimi Longhurst đã biết: “Văn hóa xin lỗi cũng là văn hóa cảm ơn”
Văn hóa xin lỗi đã trở thành ý thức và sự thấu cảm trong đời sống của người Nhật Bản
Cũng trong cuốn sách Japonisme, nhà văn Erin Niimi Longhurst viết thêm rằng: “Văn hóa xin lỗi của người Nhật Bản với yếu tố lịch sự đã trở thành ý thức”. Có người còn bổ sung thêm rằng: “Tất nhiên chúng tôi không muốn xin lỗi nếu như cảm thấy không cần thiết. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ đặt mình vào vị trí, hoàn cảnh của người khác và hiểu cho họ. Vì thế, chúng tôi chọn nói lời xin lỗi”
Văn hóa xin lỗi của người Nhật Bản cũng đã góp phần đẩy lùi tỉ lệ phạm tội. Xứ phù tang đã được xếp vào TOP những quốc gia có số vụ giết người thấp nhất trên thế giới.
Các cách nói lời xin lỗi phổ biến nhất của người Nhật Bản
Hôm nay, Vinanippon sẽ hướng dẫn bạn 5 cách nói xin lỗi phổ biến nhất của người Nhật
1. Sumimasen (すみません)
Đây là cách nói được sử dụng phổ biến nhất tại Nhật Bản. Khi đến Nhật Bản làm việc, bạn sẽ thường xuyên được nghe cụm từ này ở những điểm công cộng như công viên, xe bus, tàu điện ngầm.
- Ví dụ, khi bạn thông báo sẽ tới muộn:
すみません、～分遅れます。Xin lỗi, tôi sẽ phải đến trễ khoảng ～phút.
Sumimasen cũng được dùng để thể hiện sự lịch sự và tôn trọng của người nói. Người Nhật thường dùng cách này khi gây ra những lỗi nhỏ hoặc gây ra sự bất tiện cho người khác.
- Ví dụ:
すみません、遅くなりました。Tôi xin lỗi vì đã tới muộn.
資料を忘れて、すみません。Tôi xin lỗi vì đã quên tài liệu.
Trong một số trường hợp, sumimasen còn có thêm nghĩa khác là thể hiện sự khiêm nhường hoặc nói lời cảm ơn.
2. Sumimasen deshita (すみませんでした)
Đây là cách xin lôi trang trọng và chính thức. Sumimasen deshita được sử dụng để xin lỗi về những việc sai lầm đã gây ra trong quá khứ. Cụm từ này đồng nghĩa với “Tôi thực sự xin lỗi bạn”, biểu hiện việc gây ảnh hưởng lớn và nghiêm trọng đến người khác.
3. Shitsurei/ Shitsurei shimashita (失礼/失礼しました )
Shitsurei là lời xin lỗi nhẹ nhàng, có hàm ý xin phép và xin lỗi. Cách xin lỗi này không mang tính trang trọng mà là cách nói ngắn gọn của Shitsurei shimashita.
- Ví dụ, khi bạn muốn xin phép ai đó để đi ngang qua thì hãy nói:
失礼致します: Tôi xin thất lễ
Shitsurei shimashita mang nghĩa tương đương với Sumimasen deshita. Đều có nghĩa là thất lễ, thô lỗ. Còn Shimashita có nghĩa là đã làm. Đây là cách xin lỗi trong những trường hợp bạn đã có hành động thô lỗ và bất lịch sự với người khác trong quá khứ. Cụm từ này có thể hiểu là “Hãy tha thứ cho sự bất lịch sự của tôi” hoặc “Xin lỗi về những hành động thô lỗ của tôi”
4. Gomen và Gomenasai (ごめん/ごめんなさい)
Đây là cách nói đơn giản và ngắn gọn nhất khi bạn muốn xin lỗi ai đó. Cách nói này được sử dụng khi đối phương là người thân quen và lỗi lầm không quá lớn, không gây ảnh hưởng gì nhiều. Gomen được hiểu như cách xin lỗi thông thường.
Ví dụ, nếu bạn hẹn người khác đi chơi, nhưng bạn lại đến trễ vài phút, hãy nói “gomen” nhé!
Đối với Gomenasai thì có tính chất trang trọng, lịch sự hơn. Bạn không nhất thiết phải dùng với người thân mà có thể sử dụng với cả người lạ.
- Ví dụ, khi bạn đi ăn trong nhà hàng, nếu bạn cần gì đó có thể nói với phục vụ:
ごめんなさい、やっぱり注文はカルボナーラに変更したいです。Xin lỗi, tôi muốn đổi món đã gọi bằng món Carbonara.
Để nhấn mạnh vào sự hối lỗi và thể hiện sự chân thành khi xin lỗi, bạn có thể sử dụng tính từ “Hontouni – 本当に” đứng trước câu. Đây là tính từ chỉ mức độ.
Lưu ý đặc biệt đó là, bạn tuyệt đối không được sử dụng Gomenasai với cấp trên.
5. Moushiwake arimasen deshita ( 申し訳ありませんでした) và Moushiwake gozaimasen deshita (申し訳ございませんでした)
Moushiwake arimasen deshita thể hiện sự trang trọng trong câu nói. Theo nghĩa đen, cụm này có nghĩa là “Không có gì có thể biện minh cho những sai lầm tôi đã gây ra cho bạn”. Hoặc nói đơn giản là “tôi thành thật xin lỗi”
- Ví dụ: 申し訳ございません. Tôi vô cùng xin lỗi
Còn Moushiwake gozaimasen deshita thể hiện sự chân thành và người xin lỗi đặt người nghe ở vị trí cao nhất trong kính ngữ của người Nhật. Cách nói này để dùng cho người lớn tuổi hơn hoặc chức vụ cao hơn.
Trên đây, Vinanippon đã chia sẻ đến các bạn 5 cách xin lỗi phổ biến nhất của người Nhật Bản. Chúc các bạn học tập tốt nhé!
