Có lẽ nhiều người sẽ cho rằng Nhật Bản thực sự là môi trường giáo dục lý tưởng và đáng được xem là hình mẫu để học tập. Tuy nhiên, thực tế cho thấy rằng nền giáo dục đại học Nhật Bản không hẳn là không còn những tồn tại.
Sinh viên Nhật Bản có thực sự gương mẫu?
Sinh viên ở đâu cũng vậy, đều có một nét gì đó rất riêng mà chỉ có sinh viên mới hiểu được. Và ở Nhật cũng vậy. Nếu như bạn nói sinh viên Nhật gương mẫu thì bạn hoàn toàn đã nhầm.
Nền giáo dục đại học Nhật Bản thật sự rất thoải mái trong mỗi tiết học, giảng viên cứ giảng còn sinh viên có thể làm mọi thứ họ muốn từ ngủ, lướt Facebook, chơi game hay thậm chí đi ra ngoài miễn sao không làm ồn và làm ảnh hưởng đến người xung quanh. Về trang phục, thậm chí có thể mặc quần áo ngủ, đi dép lê và không ít sinh viên Nhật hàng ngày đến lớp với bộ dạng này.
Giờ học có sôi nổi?
Lớp học ở Nhật cũng không thực sự sôi nổi như bạn tưởng tượng, thường sẽ là xu hướng một chiều, giảng viên giảng còn sinh viên sẽ ngồi nghe. Không khí lớp học dường như rất tẻ nhạt vì sự tương tác qua lại giữa thầy và trò dường như là rất ít. Khác hẳn với đại học Mỹ hay các nước phương Tây thì sinh viên Nhật Bản không có sự tham gia phản biện hay phát biểu, chính vì vậy, sự sáng tạo của sinh viên hầu như không được phát huy.
Với những lớp học ngôn ngữ có sự góp mặt của sinh viên đến từ nhiều quốc gia nên phần nào không khí lớp sẽ sôi nổi, thú vị hơn. Một giáo sư người Nhật đang công tác tại một trường đại học ở Mỹ sau khi nhận giải Nobel đã lên án môi trường giáo dục bảo thủ và thụ động này của Nhật. Mối quan hệ thầy trò ở Nhật cũng không thật sự thân thiết như sách báo nói, nếu bạn không phải là sinh viên năm 4 đang thuộc phòng nghiên cứu của giáo sư thì 95% là giáo sư không biết tên bạn.
Sinh viên Nhật thụ động hay chủ động trong học tập?
Nền giáo dục đại học Nhật Bản cũng có những cái xấu tồn tại trong tính trách nhiệm của sinh viên. Với những sinh viên chăm chỉ, rất nghiêm túc với việc học ở trường, họ là những sinh viên xuất sắc. Tuy nhiên, cũng có không ít sinh viên học theo hình thức đối phó. Chỉ đến khi nào kỳ thi, trước 1 đến 2 tuần, sinh viên mới học còn đâu họ sẽ chơi suốt cả kỳ.
Thư viện sẽ là địa điểm “tụ tập” trước và trong tuần thi, còn các lớp học sáng đèn đến 3, 4 giờ sáng là chuyện rất bình thường. Chính bởi việc học một cách đối phó này nên các các kiến thức sẽ bị quên ngay sau khi kỳ thi kết thúc. Các sinh viên Nhật sau khi ra trường thường không thể sử dụng được ngay mà các công ty thường phải bỏ một khoảng thời gian không ngắn để đào tạo lại từ đầu, một phần là do hệ quả của việc học không thực sự nghiêm túc ở đại học, một phần nữa là do các kiến thức được học ở đại học không mang tính thực tiễn cao.
Xem thêm: 4 điều lưu ý cần biết khi đi du học Nhật Bản
Câu lạc bộ Nhật Bản hoạt động sôi nổi nhưng không giao lưu nhiều
Ở đại học Nhật, các câu lạc bộ sẽ hoạt động rất sôi nổi nhưng lại không hoạt động tập thể theo lớp. Lớp không có lớp trưởng, không có thủ quỹ… vì thế mà chẳng có hoạt động gì theo đơn vị lớp cả. Sẽ không có giải thể thao toàn trường, sẽ không có liên hoan văn nghệ toàn trường và cũng sẽ không có giao lưu giữa các lớp, các khoa với nhau. Nếu như bạn muốn tham gia một hoạt động tập thể hay ngoại khóa thì chỉ có cách gia nhập một câu lạc bộ nào đó.
Những gì thuộc về nền giáo dục đại học Nhật Bản đọc được trên sách báo, tin tức gần đây dường như đều trở thành hình mẫu trong suy nghĩ của người Việt. Sẽ có những ý kiến trái chiều xung quanh vấn đề được đặt ra.
Đọc thêm: Nhật Bản đã “dạy” bạn nói dối
Tuy nhiên, với những du học sinh đã từng học tập tại Nhật Bản thì nhận thấy môi trường nền giáo dục đại học Nhật Bản thực sự không phải là lý tưởng như những gì nhiều người vẫn hình dung. Suy cho cùng, dù trong môi trường học như thế nào, có tốt hay dở đến mấy thì sự nỗ lực của bản thân, từng cá nhân vẫn là yếu tố cốt lõi để đi đến thành công.
Không có một nền giáo dục nào là hoàn hảo và đảm bảo chắc chắn đào tạo ra những nhân tài. Bởi vậy không nên lý tưởng hóa bất cứ môi trường đào tạo nào, dù là ở những quốc gia phát triển như Anh, Mỹ, Nhật …Với điều kiện thuận lợi tiếp cận dễ dàng như ngày nay thì việc tiếp nhận với khối lượng kiến thức khổng lồ thông qua các phương tiện internet, báo chí, truyền thông thì môi trường giáo dục hoàn hảo nhất là môi trường do chính cá nhân người học tạo nên.
