Mỗi quốc gia đều có những cách ứng xử nơi công cộng riêng của mình. Thông qua những cách ứng xử đó sẽ thể hiện được nền văn minh, ý thức và sự tiến bộ của mỗi quốc gia. Hôm nay, Vinanippon sẽ giới thiệu tới các bạn văn hóa ứng xử của đất nước văn minh nhất nhì trên thế giới – Nhật Bản.
Khi đi siêu thị
– Khách hàng được đem hành lý, túi xách vào trong siêu thị (Đây là điều chỉ số ít các siêu thị ở Việt Nam thực hiện)
– Hãy xếp hàng khi thanh toán.
– Không được làm mất thời gian ở quầy thanh toán.
Các siêu thị tại Nhật Bản không bắt khách hàng phải gửi túi xách trước khi bước vào mua sắm. Bạn có thể thoải mái đem theo túi xách hay balo vào trong tất cả các siêu thị. Và hãy thư thả lựa chọn những thứ mình cần trước khi thanh toán nhé!
Tuy nhiên, khi đến quầy thanh toán rồi thì bạn hãy nhanh chóng, không nên chậm chạm. Đừng gây phiền toái cho người tính tiền và những khách hàng khác đang xếp hàng chờ đợi. Đối với người Nhật, gây phiền phức cho những người xung quanh là điều tối kỵ không nên phạm phải. Vì thế, bạn hãy cân nhắc và quyết định kỹ rồi hãy đến quầy thanh toán. Và đừng quên phải xếp hàng nhé!
Khi đi thang máy
– Xếp hàng khi đi thang máy
– Đứng tránh ra 2 bên để người bên trong ra hết hẳn mới được bước vào.
– Không được dùng thang có biển hiệu đặc biệt, chỉ dành riêng cho người khuyết tật hoặc xe trẻ nhỏ.
Ở Nhật Bản, về cơ bản thang máy ở ga tàu, sân bay chỉ dành cho trẻ em và người già. Nếu bạn không thuộc nhóm người này, hãy sử dụng thang cuốn hoặc thang bộ nhé!
Tại một số nơi sẽ có thang máy dành riêng cho xe đẩy em bé hoặc người đi xe lăn. Trước khi lên thang máy, bạn hãy xem kỹ biển hiệu trước khi bước vào nhé!
Khi đứng chờ thang máy, bạn hãy xếp hàng theo thứ tự, đứng dạt về hai bên để dành lối ra cho người đi từ phía trong thang máy ra. Hãy chờ cho người bên trong ra hết hẳn rồi bạn mới bước vào nhé!. Tuyệt đối không chen lấn!
Khi đi thang cuốn
– Một bên đứng yên, một bên di chuyển
– Không được đứng dàn hai hàng
– Không được tụ tập ở hai đầu cầu thang
– Hãy xếp hàng khi lên thang
Ở Nhật Bản, thang cuốn được chia làm 2 bên. Một bên được đứng yên, một bên phải di chuyển như đi thang bộ bình thường. Nếu đang ở Tokyo và đi thang cuốn, bạn phải đứng về phía tay phải. Vì bên phải là dành cho người đi lên/ xuống. Còn ở Osaka thì ngược lại, khi bạn đứng ở bên phải, bên trái dành cho người lên/xuống. Nếu bạn chưa quen, hãy nhìn người phía trước mình và làm theo nhé!
Đặc biệt bạn phải luôn nhớ: Không được đứng dàn ngang cả hai hàng khi ở trên thang cuốn. Điều này được áp dụng ở tất cả mọi nơi, từ khu mua sắm, tham quan hay nhà ga, bến tàu,…
Khi đi tàu
– Xếp hàng khi lên tàu
– Đứng tránh sang hai bên, nhường cho người trên tàu xuống hết rồi mới lên tàu
– Không đứng cản trở khu vực cửa lên xuống
– Không ngồi vào hàng ghế ưu tiên nếu bạn không phải là đối tượng được ưu tiên
– Hạn chế nói chuyện điện thoại trên tàu
– Không cười đùa, nói chuyện to tiếng trên tàu
– Không ăn uống trên tàu
– Đeo khẩu trang nếu bạn đang bị ốm
– Không nên ngủ gật vào người bên cạnh…
Văn hóa tàu điện sẽ hơi lạ lẫm với những nước không có loại phương tiện giao thông này. Ở Nhật Bản, đặc biệt là Osaka và Tokyo – nơi tàu điện là phương tiện giao thông chính thì việc tuân thủ các quy định khi đi tàu là hết sức cần thiết để mọi việc được suôn sẻ.
Chẳng hạn, bạn hãy xếp hàng khi chờ lên tàu. Khi tàu đến, hãy đứng dạt ra hai bên để nhường lối cho người từ trong đi ra. Khi ngồi lên tàu thì hãy cố gắng đứng hẳn vào phía trong, không được đứng ngay ở cửa lối vào.
Trên mỗi toa tàu đều có khu vực ghế ưu tiên. Bạn không nên ngồi vào hàng ghế này.
Ngoài ra, khi lên tàu bạn sẽ nhận được yêu cầu tắt điện thoại nếu đang ở trong khu vực ưu tiên. Trên thực tế, sẽ không ai tắt điện thoại cả. Nhưng tất cả đều hạn chế nói chuyện điện thoại.
Thêm một điều nữa, hãy hạn chế ăn uống trên tàu. Khi bạn quá đói, có thể ăn một cái gì đó gọn nhẹ và tuyệt đối không được làm vương vãi, mất vệ sinh và đồ ăn có mùi khó chịu.
Ở trong nhà hàng và quán ăn
– Xếp hàng mua vé
– Xếp hàng chờ vào nhà hàng
– Hãy tự phục vụ
– Thanh toán tại quầy thu ngân
Ở Nhật Bản, đa số các quán ăn hay nhà hàng đều nhỏ hẹp, đặc biệt là ở Tokyo. Thêm vào đó là chi phí nhân công đắt đỏ. Vì thế ở nhiều nhà hàng/ quán ăn, người ta chỉ đặt máy bán vé xuất ăn trước cửa tiệm mà không phải ngồi vào chỗ mới gọi món. Nếu bạn đến những nơi như vậy, hãy xem menu trên máy, bỏ tiền vào mà mua phiếu ăn. Sau đó hãy đem phiếu ăn vào giao cho nhân viên để họ giúp bạn chuẩn bị món.
Ở một số địa điểm khác, bạn phải tự lấy đồ ăn. Sau đó ra quầy tính tiền rồi mới được ngồi vào bàn ăn. Bạn hãy nghĩ kỹ khi gọi món, tránh việc đứng suy nghĩ chọn món quá lâu.
Còn ở các tiệm ăn nhanh, quán cafe,… bạn còn phải tự dọn bàn ăn sạch sẽ, đem khay trả lại cho nhà hàng trước khi rời khỏi quán. Khi thanh toán, bạn phải đem hóa đơn đến quầy thu ngân để tự thanh toán. Và bạn hoàn toàn không phải trả tiền tips vì Nhật Bản không có văn hóa này.
Rác
– Vứt rác đúng nơi quy định
– Luôn mang theo túi nilon để đựng rác mình xả ra.
Có thể bạn sẽ bất ngờ khi thấy người Nhật dùng ít rác công cộng hơn ở Việt Nam. Điều này một phần là do an ninh tại Nhật Bản, một phần là do việc phân loại rác ở Nhật rất phức tạp và chi tiết.
Người Nhật có thói quen thường mang theo túi nilon để đựng rác thải của mình. Đây chính là nguyên nhân giúp đường phố Nhật Bản luôn sạch sẽ dù có rất ít thùng rác.
Ở mỗi nhà ga đều có thùng đựng rác. Khi vứt rác, bạn hãy chú ý nhìn các biểu thượng trên thùng rác hoặc để ý vào thùng rác để phân loại và vứt rác.
Thông thường, những nơi công cộng như nhà ga thì rác chỉ có 2 loại là rác đốt được (giấy, báo) và rác không đốt được (túi nilon, chai nước nhựa…) Nếu bạn nhìn thấy thùng rác bên cạnh máy bán hàng tự động, bạn tuyệt đối không được vứt các loại rác khác trừ chai nhựa.
Cuối cùng, nếu bạn không thể nhớ hết tất cả các loại văn hóa ứng xử trên thì hãy ghi nhớ điều này: Người Nhật Bản xếp hàng mọi lúc mọi nơi và không được làm phiền người xung quanh!
Vinanippon hy vọng rằng công đồng người Việt tại Nhật Bản luôn để lại ấn tượng tốt khi học tập và làm việc trên đất nước này!